In deze blog leest u alles over COPD en zuurstof.
COPD is een verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem. Veel mensen lopen jarenlang met COPD rond zonder dat ze het weten. En dat terwijl de klachten die deze ziekte veroorzaakt een grote impact op het dagelijks leven hebben. Een behandeling met zuurstof biedt uitkomst voor COPD-patiënten. In deze blog gaan we daarom uitgebreid in op COPD en zuurstof.
Bij gezonde mensen schommelt het zuurstofgehalte in het bloed (de zuurstofsaturatie) tussen de 95 en 100 procent. COPD-patiënten moeten het vaak doen met een veel lagere saturatie. Zij hebben last van een zuurstoftekort. De longen functioneren niet meer naar behoren, waardoor er minder zuurstof in het bloed terecht komt. Het gevolg: benauwdheid, moeheid en een chronische hoest. Soms wordt de bloeddruk in de longen hoger en kunnen ook organen als het hart worden aangetast. Als u te veel last heeft van klachten door een lage zuurstofsaturatie kan de longarts zuurstof voorschrijven.
COPD is een chronische ziekte. Bij het verminderen van klachten en het verbeteren van de kwaliteit van leven zijn de volgende zaken van cruciaal belang:
Behandeling van COPD
- Stoppen met roken: In meer dan 85% van de gevallen is roken de oorzaak van COPD. Het is daarom noodzakelijk om zo snel mogelijk te stoppen met roken. Roken heeft ook een negatief effect op de behandeling van COPD.
- Medicatie om de symptomen te verlichten: Veel COPD-patiënten gebruiken vloeibare medicatie, die zij inademen met behulp van een vernevelaar.
- Longfysiotherapie/longrevalidatie: Onder leiding van een (long)fysiotherapeut doet u oefeningen die u helpen om beter om te gaan met ademhalingsproblemen. Medische hulpmiddelen zoals ademhalingstrainers helpen u om sterkere ademhalingsspieren te ontwikkelen.
- Zuurstoftherapie: Een behandeling met zuurstof helpt het zuurstoftekort in het bloed te bestrijden. Groot voordeel van zuurstof is dat u er niet voor naar het ziekenhuis hoeft te gaan. Zuurstof gebruikt u thuis of onderweg.
Het doel van zuurstoftherapie is het verminderen van klachten zoals benauwdheid en vermoeidheid. Pure zuurstof zorgt ervoor dat het zuurstoftekort in het lichaam wordt aangevuld. Dankzij zuurstoftherapie genieten veel COPD-patiënten van een betere kwaliteit van leven en hierdoor (mogelijk) ook van een langer leven. Genezing van de ziekte is echter niet mogelijk. Zuurstof bestrijdt alleen de klachten.
“Zuurstof is niet verslavend.”
De meeste mensen gebruiken eerst vooral ’s nachts zuurstof, later ook overdag. Meestal krijgen zij zuurstof via een stationaire zuurstofconcentrator (vaste zuurstofconcentrator). Het zuurstofapparaat filtert stikstof uit de omgevingslucht en geeft pure zuurstof af. De zuurstof stroomt via de zuurstofslang en neusbril de luchtwegen in. De meeste stationaire concentrators geven tot 5 liter zuurstof per minuut, sommige (‘high flow’) concentrators tot 10 liter per minuut. Stationaire zuurstofconcentrators werken op netstroom, dus houd altijd een zuurstoffles achter de hand.
Zo komt u niet zonder zuurstof te zitten bij stroomuitval.
Ook als u boodschappen gaat doen of naar uw logeeradres vertrekt kunt u gebruikmaken van zuurstoftherapie. Standaard krijgt u zuurstof via een zuurstoffles. Daarnaast bestaan er kleine draagbare zuurstofconcentrators (mobiele concentrators) die u meestal over uw schouder of rug draagt. Dat is een stuk comfortabeler dan het vervoeren van een zuurstoffles. Alle draagbare concentrators uit ons assortiment zijn goedgekeurd door de FAA (Federal Aviation Administration). U kunt ze dus met een gerust hart meenemen tijdens uw vliegreis. Wel raden we u aan om ruim
van tevoren contact op te nemen met uw vliegtuigmaatschappij. Vraag naar de voorwaarden. U dient bijvoorbeeld zelf te zorgen voor voldoende opgeladen batterijen.
Misschien zit u met vragen over zuurstof toedienen bij COPD. Elke zuurstofgebruiker heeft zijn eigen specifieke zuurstofbehoeftes, passend bij de ziekte en het stadium van de ziekte. Een arts kan u het beste adviseren over het benodigde aantal liter zuurstof per minuut. In de praktijk zitten veel zuurstofgebruikers op 1 of 2 liter zuurstof per minuut. Tijdelijk kan dit wat meer of minder zijn. Meestal neemt de zuurstofbehoefte toe naarmate COPD vordert. Het is daarom raadzaam om af en toe het zuurstofgehalte in uw bloed te meten met behulp van een saturatiemeter. Mocht uw zuurstofsaturatie laag blijven tijdens de therapie, dan kan dat een teken zijn dat er meer zuurstof toegediend moet worden. Er kan ook sprake zijn van een acuut medisch probleem.
Neem bij vragen of twijfel over uw gezondheid altijd contact op met een arts. Wij zijn zelf geen artsen: wij zijn niet bevoegd tot het stellen van diagnoses of het verschaffen van medisch advies.
COPD en zuurstof zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een behandeling met zuurstof kán u veel opleveren. Veel gebruikers hebben minder last van benauwdheid en kunnen meer dingen ondernemen dan voorheen. Geluk zit hem vaak in de kleine dingen en het zijn juist díe dingen die dankzij zuurstof weer tot de mogelijkheden behoren. Gaat u lekker tuinieren, een mooie wandeling maken in een park, golfen met uw geliefde? Of trekt u de stoute schoenen aan en besluit u om een verre reis te maken?
Een groot voordeel van zuurstoftherapie is het feit dat het weinig bijwerkingen geeft, mits u de juiste hoeveelheid zuurstof toegediend krijgt. Te veel zuurstof kan hoofdpijn tot gevolg hebben. Bij te weinig zuurstof is de behandeling niet effectief genoeg. Stationaire zuurstofconcentrators en zuurstofflessen geven ‘continue flow’. Zuurstof stroomt dan onafgebroken uw luchtwegen in, wat op den duur uitdroging van het neusslijmvlies kan veroorzaken. Zeker als u elke dag zuurstof gebruikt kunt u last krijgen van een droge neus. Een bevochtiger kan verlichting geven, mits deze hygiënisch wordt gebruikt. Ook een hydraterende neusgel op waterbasis biedt uitkomst. Tot slot: zuurstof is niet verslavend.
Het moment dat u aan de zuurstof moet brengt soms verdriet en spanning met zich mee, voor uzelf en uw directe omgeving. U realiseert zich dat u voor de rest van uw leven ‘afhankelijk’ bent van uw zuurstofvoorziening. Het is heel normaal dat dit op uw stemming kan drukken. Neem rustig de tijd om dit gegeven te verwerken en uzelf te herpakken. Schakel eventueel hulp in van een professional, bijvoorbeeld een praktijkondersteuner of psycholoog. Mocht u vragen hebben over zuurstofconcentrators, dan mag u altijd contact met ons opnemen. Wij staan voor u klaar.
Voor een veilig gebruik van zuurstof én voor de effectiviteit van zuurstoftherapie mag u absoluut niet roken. Zuurstof versnelt brand. Vraag ook duidelijk aan de mensen in uw omgeving om niet te roken in de buurt van uw zuurstofvoorziening (concentrator, fles of vloeibaar zuurstofsysteem). Andere zaken waar u mee moet oppassen zijn een gasfornuis, waxinelichtjes en kaarsen. Sowieso is het handig om een speciale veiligheidszekering tussen uw neusbril en zuurstofslang te plaatsen. In sommige landen is dit al verplicht. Gebruik nooit neuszalf- of gel die olie of vet bevat. Kies in plaats daarvan voor een neusgel op waterbasis.
Articles de blog
