In deze blog leest u alles over de belangrijkste COPD symptomen.
Naar schatting lijden in Nederland meer dan 600.000 mensen aan COPD. In België zijn het er ongeveer 700.000. De chronische longaandoening kan verschillende oorzaken hebben en heeft vaak een grote impact op uw leven. In deze blog gaan we in op de belangrijkste COPD symptomen.
U heeft ongetwijfeld weleens van COPD gehoord, maar wat is het nu eigenlijk voor ziekte? COPD is een afkorting van ‘Chronic Obstructive Pulmonary Disease’, en een verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem. Beide ziektes veroorzaken chronische ontstekingen in de luchtwegen. Bij chronische bronchitis raken de luchtpijp en bronchiën ontstoken. Het slijm wordt niet meer goed afgevoerd, waardoor u vatbaarder bent voor infecties. Bij longemfyseem raken de longblaasjes beschadigd en kunt u minder goed ademen. U krijgt te weinig zuurstof binnen en wordt benauwd. Afhankelijk van de ernst van uw ziekte biedt het toedienen van zuurstof uitkomst.
Wat zijn de oorzaken van COPD? De ziekte wordt bij meer dan 85% van de gevallen veroorzaakt door roken, ook als u al langer gestopt bent. Het is van groot belang om zo snel mogelijk te stoppen met roken als u de diagnose COPD krijgt. Ongeveer 15% van de patiënten heeft de ziekte gekregen door langdurige blootstelling aan schadelijke stoffen zoals asbest, fijnstof en chemische dampen. Als dit tijdens de uitvoering van werk plaatsvond, wordt er ook wel van ‘beroeps-COPD’ gesproken. Een andere mogelijke oorzaak van COPD is astma, als deze ziekte te lang onbehandeld blijft. Uiteraard is ook een combinatie van bovenstaande oorzaken mogelijk.
Video van het Longfonds: COPD - wat gebeurt er in je longen?
U kunt ook COPD krijgen zonder gerookt te hebben, bijvoorbeeld door het langdurig inademen van luchtvervuiling of schadelijke stoffen. In zeldzame gevallen is de erfelijke ziekte Alpha-1 de oorzaak. Naar schatting zijn er in Nederland tussen de 5000 en 10.000 mensen die lijden aan deze ziekte. Vaak treden de COPD klachten dan al voor het 40e levensjaar op. Alpha-1 kan ook gepaard gaan met huidproblemen en chronische leverproblemen. Slechts 700 Nederlanders hebben de diagnose Alpha-1 gekregen, wat betekent dat er heel veel mensen met de ziekte rondlopen zonder zich er van bewust te zijn.
Niet overal in Nederland en België komt COPD evenveel voor. In Nederland hebben de regio’s Zuid-Limburg en Rotterdam-Rijnmond relatief gezien het hoogste aantal COPD-patiënten. Een mogelijke verklaring hiervoor is het feit dat er in deze regio’s meer patiënten zijn die vroeger in de mijnen of havens gewerkt hebben. Zij zijn hiermee langdurig blootgesteld aan schadelijke stoffen. COPD komt vooral voor bij mensen van 50 jaar en ouder. Tot 65 jaar hebben ongeveer evenveel mannen als vrouwen de ziekte. Vanaf 65 jaar komt het veel vaker bij mannen dan bij vrouwen voor.
Hoe merk je het als je COPD hebt? Waar begint het mee? De belangrijkste COPD symptomen zijn benauwdheid, hoesten en kortademigheid. Deze klachten worden veroorzaakt door ontstekingen in de longen, die ervoor zorgen dat de longblaasjes kapot gaan. Ook moeheid is een belangrijk symptoom. In het begin kosten alleen grote inspanningen moeite en na verloop van tijd zelfs de gewone dagelijkse bezigheden. De klachten verergeren langzaam maar zeker.
“De belangrijke symptomen van COPD zijn benauwdheid, hoesten, kortademigheid en moeheid. Ook vastzittend slijm, een piepende ademhaling, verminderde spierkracht en gewichtsverandering komen regelmatig voor.”
Het is erg onwaarschijnlijk dat u COPD heeft zonder klachten te krijgen. Wel komt het voor dat COPD symptomen onterecht worden toegeschreven aan een andere aandoening.
Als u eenmaal COPD heeft gaat u verschillende stadia door. Op basis van de kracht van uw ademhaling wordt u ingedeeld in een van de vier stadia: GOLD 1 (lichte COPD), GOLD 2 (matige COPD), GOLD 3 (ernstige COPD) of GOLD 4 (zeer ernstige COPD). Het grootste percentage patiënten in Nederland is ingedeeld in GOLD 2. Een belangrijke kanttekening hierbij is dat de ziekte in het begin vaak niet wordt herkend. Het aandeel patiënten in GOLD 1 is dus waarschijnlijk vele malen groter dan de officiële cijfers aangeven. Het verloop van COPD is grillig: de ziekte is chronisch en progressief. Dit betekent dat de ziekte niet te genezen is en de klachten toenemen. Uiteindelijk komt iedereen (bij leven) in het laatste stadium terecht.
Door het benauwde gevoel en (slijm) ophoesten raakt u vermoeit en heeft u een verminderde spierkracht. Hierdoor kan het zijn dat u op den duur een rolstoel of scootmobiel nodig heeft om door te gaan met uw dagelijkse bezigheden. De kortademigheid is in het begin van de ziekte vooral merkbaar bij inspanning. In een later stadium hebben veel patiënten moeite met traplopen en aan- en uitkleden. Gelukkig bestaan er tips en hulpmiddelen om het leven met COPD gemakkelijker te maken.
“300.000 Nederlanders lopen een groot risico op COPD, zonder dat ze het weten.”
300.000 Nederlanders lopen een groot risico op COPD, zonder dat ze het weten. Misschien vraagt u zich af wanneer u naar de huisarts moet gaan met uw klachten. Een goede eerste stap is het invullen van een online zelftest. De COPD test van het Longfonds is wetenschappelijk onderbouwd en meet of u een (verhoogd) risico op de ziekte heeft. Blijkt uit de test dat u een verhoogd risico loopt? Neem dan contact op met uw huisarts. Deze zal u eventueel doorverwijzen naar een longarts. COPD wordt meestal vastgesteld aan de hand van een longfunctietest, een CT-scan en/of een ECG.
Let op: Houd bij het invullen van de online test in het achterhoofd dat de uitslag geen medische diagnose is. U krijgt dus niet aan het einde van de test te zien of u aan COPD lijdt. Alleen een arts is bevoegd om de ziekte officieel vast te stellen, nadat u uitgebreid onderzocht bent.
De impact van COPD symptomen op uw leven is groot. De ziekte wordt met de jaren erger en is helaas niet te genezen. Wel zijn de klachten goed te behandelen, bijvoorbeeld met medicatie. Door te stoppen met roken en voldoende te bewegen voelen patiënten zich fitter en bestrijdt de medicatie de hoest en benauwdheid effectiever. Ook zuurstoftherapie biedt vaak uitkomst. Het toedienen van extra zuurstof zorgt ervoor dat uw lichaam weer beter kan functioneren. U bent hierdoor minder benauwd en suf, zodat u weer meer kunt doen!
