Wat is vernevelen? Lees verder!
Een vernevelaar is een elektrisch apparaat dat vloeibare medicatie of zoutoplossing omzet in een aerosol: een nevel (mist) van duizenden hele kleine druppeltjes, ook wel aerosolen genoemd. De druppeltjes komen tijdens het vernevelen in de longen terecht. Het gebruik van een vernevelaar in combinatie met vloeibare medicatie wordt ook wel verneveltherapie of aerosoltherapie genoemd. Deze therapie kan worden voorgeschreven bij COPD en taaislijmziekte, en soms bij astma. Voorbeelden van medicatie die in combinatie met een vernevelaar gebruikt kunnen worden zijn slijmoplossers, antibiotica en luchtwegverwijders. Een vernevelaar zorgt ervoor dat de vloeistof in uw luchtwegen terechtkomt. Vernevelaars bestaan meestal uit de volgende onderdelen:
- Een medicijnreservoir, ook wel ‘vernevelkamer’ genoemd
- Een luchtcompressor (alleen bij compressor vernevelaars)
- Een persluchtslang (alleen bij compressor vernevelaars)
- Een mondstuk of masker
Video over het gebruik van een vernevelaar
Voor de geschiedenis van de vernevelaar gaan we terug naar de 19e eeuw, hoewel er ook vóór die tijd al met vernevelen werd geëxperimenteerd. De eerste ‘moderne’ vernevelaar werd geïntroduceerd door de Fransman Jean Sales-Girons. Deze vernevelaar kon je met een handpomp bedienen. De techniek leek op die van een fietspomp.
In de jaren 1930 kwam de ‘Pneumostat’ in omloop, de eerste elektrische vernevelaar. Helaas was dit apparaat zo duur dat bijna niemand het zich kon veroorloven. Vanaf de jaren ’50 volgden de ontwikkelingen elkaar snel op en raakte een steeds grotere groep patiënten vertrouwd met de vernevelaar.
Een vernevelapparaat werkt in principe op netstroom (elektriciteit). Dit is het geval bij de meeste compressor vernevelaars. Er bestaan ook draagbare mesh vernevelaars die met een accu of batterijen werken. Het vernevelen zelf gebeurt met een mondstuk of met een masker dat de neus en de mond bedekt. In het algemeen wordt een mondstuk als comfortabeler en vrijer ervaren. Maskers worden vooral door mensen gebruikt die minder goed overweg kunnen met het mondstuk, voornamelijk kinderen en ouderen. Het is belangrijk dat het masker goed aansluit op het gezicht, omdat er anders een deel van de aerosol kan ontsnappen.
Bekende merken van vernevelaars zijn PARI, Beurer en Philips. Er bestaan 3 verschillende types vernevelapparaten:
De naam verklapt het eigenlijk al. Dit type bestaat uit een compressor en een vernevelaar. De compressor zuigt lucht aan en blaast deze door de vernevelaar. De vernevelaar is het deel dat de vloeibare medicatie omzet in een fijne nevel. Compressor vernevelaars worden veel door zorginstellingen gebruikt.
Een mesh vernevelaar is voorzien van zeer kleine gaatjes (mesh) die trillen. Door de trillingen ontstaat er een aerosol. Omdat dit type vernevelaar geen compressor heeft is hij vaak handzaam, compact en draagbaar. Mesh vernevelaars zijn geschikt voor thuis en onderweg.
Bij een ultrasone vernevelaar gaan er ultrasone golven door het waterreservoir. Hierdoor ontstaat er een aerosol. Ultrasone vernevelaars hebben geen compressor.
Welke soort vernevelaar voor u het meest geschikt is, is van verschillende factoren afhankelijk. Het reinigen van de vernevelaar is erg belangrijk, dit om te voorkomen dat u een infectie krijgt. Verder dienen de losse onderdelen van de vernevelaar regelmatig vervangen te worden: minimaal één keer per jaar. Afhankelijk van het model kunt u een vervangingsset (complete kit met accessoires) of losse onderdelen bestellen.
Afhankelijk van iemands situatie kan er gekozen worden voor verneveling van medicatie of verneveling met een zoutoplossing. Het vernevelen van medicatie gaat in principe op voorschrift van een arts. Niet elke soort medicatie is geschikt voor een mesh vernevelaar of ultrasone vernevelaar.
Vernevelen met een zoutoplossing (NaCl) wordt ook gedaan door mensen die geen longaandoening hebben. Zo zijn er zangers die een vernevelaar gebruiken voor hun stembanden. Ook kan het apparaat een positief effect hebben bij griep of verkoudheid.
Tip 1: Ga rechtop zitten en houd de vernevelaar goed recht. Zo voorkomt u het lekken van vloeistof.
Tip 2: Adem tijdens het vernevelen rustig in, zodat de kleine deeltjes uw keel én luchtwegen kunnen bereiken.
Tip 3: Reinig uw vernevelaar regelmatig. Volg hierbij altijd de schoonmaakinstructies uit de gebruiksaanwijzing van uw vernevelaar.
Het kan voorkomen dat u niet alleen thuis wilt vernevelen, maar ook als u ergens ‘buiten de deur’ bent, bijvoorbeeld bij familie of op uw vakantieadres. Compressor vernevelaars voor thuis zijn wat minder compact om mee te nemen. Een draagbare (mesh) vernevelaar biedt dan zeker uitkomst. Mesh vernevelaars zijn kleiner en lichter, en worden vaak met een handig opbergtasje geleverd. Let op: u mag niet vernevelen tijdens het autorijden!
Neem bij vragen over uw gezondheid altijd contact op met een arts of specialist. Wij kunnen u geen medisch advies geven. Heeft u vragen over een vernevelaar (het apparaat zelf)? Neem dan gerust contact met ons op.
